Doğa
Rüzgar Yönü
Gerekli malzemeler
Fon Karton – Renkli
Huni
Maket Bıçağı
Pipet
Oyun Hamuru
Mukavva – 10×10 cm2
Bant
Silgili Kalem
Toplu İğne
Yapıştırıcı
Yapılışı:
Huniyi ters çevirip, silgili kalemi, silgili kısmı dışarıda kalacak şekilde deliğe yerleştirin. Huniyi yapıştırıcı ile mukavvanın üzerine sabitleyin. Fon kartonundan biri küçük diğeri büyük olmak üzere iki adet üçgen kesin. Pipetin iki ağzını maket bıçağı yardımıyla ortadan ikiye yarın. Üçgenleri aşağıdaki şekildeki gibi bu yarıklara geçirerek bant yardımıyla sabitleyin. İğneyi önce pipetin ortasından geçirin, ardından silgiye saplayın.
Rüzgar yönünüz hazır.
Rüzgar yönünüzü dışarıda düz bir yüzey üzerine koyun. Bir pusula yardımıyla kuzey, güney, doğu, batı yönlerini mukavvanın üzerine işaretleyin.
Deneyin Açıklaması:
Rüzgarın hangi yönlerden estiğini bilmek ve istatistiğini tutmak yaşamın her kesiminde kullanılan çok faydası olan bir bilgiler bütünüdür.
Türkiye’de Rüzgar adları
Rüzgarlar estikleri yönlere göre isim alırlar. Kuzeyden esene yıldız, güneyden esene kıble, doğudan esene gündoğusu, batıdan esene günbatısı, kuzeydoğudan esene poyraz, kuzeybatıdan esene karayel, güneydoğudan esene keşişleme, güneybatıdan esene ise lodos denir.
Türkiye’de Marmara, Trakya, Akdeniz, Karadeniz kıyılarında genellikle kuzey ve kuzeydoğuda poyraz rüzgârları hâkimdir. Bu rüzgârlar bahar aylarında bol miktarda yağış getirir. İç bölgelerde kuzey ve güneyden gelen rüzgârlar hâkimdir. Güneybatıdan esen lodos sıcak ve bunaltıcıdır. Ege’de esen meltem rüzgârına imbat denir.
Yıldız, kıble gibi adlar İstanbul merkez alınarak konulmuş adlardır. Uluslararası literatürde yönlere göre isimlendirilir(kuzey, kuzeydoğu, batı gibi). Antalya’da “Lodos” denizden karaya eser, Sinop’ta karadan denize… Lodos yön belirtir ve Güney Batı dan esen rüzgarı tanımlar. Yani onun karadan denize mi, denizden karaya mı estiği, karanın nerede denizin nerede olduğuna bağlıdır.
Lodos ve poyraz çok uzun yıllar boyu yapılan gözlem ve sonuçlar sonucunda hangi tarihlerde ve hangi yönlerde estiği bilinen rüzgarlardır.
Diğer kullanma alanlarında da özellikle havacılık ve denizcilik taşımacılığında rüzgar yönünün bilinmemesi durumunda yolculuk yapılması oldukça çok sakıncalar doğurabilir. Bu yüzden yolculuk öncesi ve yolculuk sırasında meteoroloji istasyonlarından bilgi alış-verişi sağlanmalıdır.